Waarom gebruiken we letterbeelden in klas 1:

De vrijeschool staat erom bekend het lees- en spelonderwijs anders in te richten dan reguliere scholen.
In klas 1 ( groep 3) wordt er pas begonnen met letters lezen en schrijven. Op reguliere scholen is in groep 1/2 vaak al aandacht geweest voor letterherkenning en benoeming. Daarnaast leren kinderen in klas 1 als eerste het letterbeeld, voordat er gewerkt wordt met lezen en schrijven.

Het kind van 6-7 jaar:

Een jong kind heeft een heel andere wereld dan een volwassene. De fantasie en belangstelling is groot. Alles om hem heen ademt leven. Planten, bomen, knuffels en dieren. Ook een typisch verschijnsel is dat veel kinderen hun speelgoed voor andere spelen gebruiken, dan waar het voor bestemd is. Zo krijgt een stuk speelgoed vaak meerdere functies of benamingen.

Uiteindelijk verlaat je de kleutergroep en ga je naar groep 3. Voor fantasie is er dan vaak geen plaats meer. Lezen, schrijven, rekenen. Om te beginnen moeten de letters worden bijgebracht. Helaas wordt er vaak niet over nagedacht hoe dit goed aan te laten sluiten. Het kind kan niet begrijpen waarom de volwassenen het ene figuurtje zus noemen en het andere figuurtje zo. Uiteindelijk zal het kind dezelfde benaming gaan geven, maar het voelt dan als onverteerbaar werk. Nu rest de vraag: Hoe kun je balans vinden tussen het aanleren van letters, en het aanspreken van de fantasievolle belevingswereld?

Wanneer de kinderen in de eerste klas op de vrijescchool komen, leren ze zich kunstzinnig bezig te houden met dezelfde vreugde, waarmee ze bij juffie gespeeld hebben. Ze moeten met hun onhandige vingertjes en handen met verf, krijt, bijenwas, potlood en klei werken. Daardoor groeien de kinderen met hun innerlijk zielewezen. Door het muzikale en dichterlijke element groeit de muzikale wereld om hen heen. Men wekt eigenlijk de groeikrachten op gezonde wijze. Er is naast het leren ook ruimte voor meer, zo ook bij letters leren…


Werken met ware beelden:

Voor deze leeftijd is het een zegen wanneer de beelden vanuit echte fantasie worden ontwikkeld. Het kant-en-klare beeld kan de fantasie van de leerkracht en het kind eerder remmen dan aansporen. Het vertellen in mooie, ware en prachtige beelden voedt de kinderen.
Als je de kinderen vertelt dat de sterren in de hemellucht rechte lijnen en bogen schrijven en de zon op aarde schrijft met haar stralen, dan komen er lichtjes in hun ogen, want ze voelen: dat wat wij leren, dat doen de grote wereld om ons heen ook.
Voel je het verschil?
Als je de kinderen beelden laat schilderen en tekenen, zodat de letter langzaam te voorschijn komt en ook met handen en voeten laat beleven, zodat ze opgenomen worden door het gehele lichaam en niet alleen door het hoofd, dan kan je spoedig merken, hoe opwekkend dit in de klas werkt. Hun fantasie kan zich uitleven en al snel zullen ze steeds meer letters in de beelden gaan herkennen.

Het kiezen van letterbeelden:

De leerkracht kiest bewust een verhaal, een tekening en een letter die op dat moment past bij de klas. Het beeld kan dus verschillen. Toch zie je vaker dezelfde letterbeelden in veel klassen terugkomen. De vindingrijkheid van de leerkracht zal echter niet mogen verdorren. De juf/meester moet steeds voor iedere nieuwe klas andere beelden bedenken. Soms gebruik humoristische beelden, terwijl voor andere kinderen het ernstige of lieflijke beter werkt.
Uiteindelijk groeit uit een verhaal een tekening en uit de tekening groeit de letter.

De klinkers:

De klinkers hebben een andere kwaliteit. Zij worden vaak apart aangeboden. Het zijn gevoels-letters. De euritmie gebaren lenen zich hier uitstekend voor. Het zijn de oer gebaren van de klanken. De A van verbazing, de E van innerlijke beleving, de I van bevestiging, de O van omhullen, de U van het verbinden met hogere krachten. De engelen komen deze klanken schenken in de advent-tijd. Op het bord staan de engelen, met ieder hun eigen letter.
Er zijn ook scholen die de klinkers aanbieden vanuit letterbeelden, omdat ‘de engelen beelden’ als te lieflijk en te heilig worden aanschouwd.

A E I O U

Voorbeeldjes:

Je vertelt het sprookje over de toren waar de prinses heeft vast gezeten en haar lange vlecht naar beneden laat hangen. Hierna teken je een grote toren op het bord. De kinderen tekenen de toren na. De klas gaat hierna op hun tenen staan en maken een grote toren met armen, benen, handen en vinger en zo ontdekken ze uiteindelijk de T.
Dan is niet alleen de letter ontdekt en ‘ geleerd ‘, maar is ook de eerbied voor deze letter ontstaan.

Of je vertelt het verhaal over de reus. Hij loopt door het bos RRRR RRRR RRRR, alle bomen trillen.
De klas loopt ook als reuzen, met grote passen en een bolle buik. En dan verschijnt opeens de R op het bord. Met grote verwondering schrijven de kinderen de grote R op en zeggen daarbij. RRRRR, RRRRR. RRRR.
Dat is toch geweldig!

1 gedachte over “Waarom gebruiken we letterbeelden in klas 1:”

  1. Super leuk gemaakt.
    Mijn zoon heeft wat moeite met letters herkennen.
    Ik had al het idee om met beeld associatie te werken, dit is echt een mooi voorbeeld.
    Bedankt!

    Beantwoorden

Laat een reactie achter!

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

%d bloggers liken dit:

Deze website gebruikt cookies om optimale ervaring te bieden. Mocht je daar een bezwaar tegen hebben klik dan op lees meer. Lees meer.

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close